Saman Nezlesini Tetikleyen Bitkiler
Eğer Nisan ve Haziran ayları arasında vücudunuzda halsizlik, gözlerde yaşarma ve bitmeyen hapşırıklar yaşıyorsanız muhtemelen bahar alerjisi hastalığına sahipsiniz.
Saman nezlesi, alerjik rinit ismiyle de bilinen bahar aylarında birçok kişinin hapşırmaya ve burnunun akmasına neden olan bir tür alerjidir. Aslında “saman” ile pek bir ilgisi yoktur; adını alerjinin sıklıkla görüldüğü zaman diliminden alır. Saman nezlesine neden olan asıl etkenler ise çiçeklerin, otların ve ağaçların çıkardığı polenlerdir.
Bahar Alerjisi Nedir?
Bu yazıda, saman alerjisini tetikleyen bitkileri ve bu bitkilerin polenlerinin nasıl alerjik tepkilere yol açtığını anlatacağız.
Polen Nedir?
Polen, bitkilerin çiçeklerinde üretilen ve toz gibi havada uçuşan çok küçük taneciklerdir. Bitkiler, bu polenleri başka çiçeklere taşıyarak üremelerini sağlarlar. Bu işi bazen rüzgar, bazen de arılar gibi böcekler yapar. Ancak rüzgarla taşınan polenler, havada asılı kaldıkları için alerjiye neden olabilirler.
Saman Nezlesine Neden Olan Bitkiler
Ağaçlar
- Huş Ağacı: İlkbaharda polen saçan huş ağacı, çok güçlü alerjenler içerir. Huş ağacı poleni, özellikle soğuk iklimlerde yaşayan insanlarda alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Polenleri hafif olduğu için rüzgarla kolayca taşınabilir.
- Meşe Ağacı: Meşe ağacı da bol miktarda polen üretir ve bu polenler geniş alanlara yayılabilir. Polen yayma dönemi çok uzun olduğu için bu rahatsızlığı olan bireyler için oldukça teklikelidir. Göz ve solunum yolunu etkiler.
- Zeytin Ağacı: Akdeniz bölgesinde çok bulunan zeytin ağaçlarının polenleri, birçok kişide alerjiye neden olur.
- Ihlamur Ağacı: Geç ilkbaharda polen saçar. Bazı insanlarda orta düzeyde alerjilere sebep olabilir.
Otlar
- Çayır Otu: Çayır otu, dünya genelinde en çok rastlanan alerjenlerden biridir ve yaz aylarında polen saçar. Şiddetli semptomlara sebep olur.
- Karaağaç Otu: Özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde yaygındır ve güçlü alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
- Darı Otu: Küçük taneli bu ot, rüzgarla taşınan polenleri nedeniyle alerjiye yol açabilir. ABD’nin bazı bölgelerinde yaygındır.
Yabani Otlar
- Ambrosia (Guatemala Çiçeği): Sonbahar aylarında polen saçan bu ot, özellikle Kuzey Amerika’da çok yaygındır ve çok güçlü alerjik tepkimelere neden olabilir. Çok düşük miktarlarda bile şiddetli alerji reaksiyonlarına neden olabilir.
- Isırgan Otu: Isırgan otu, rüzgarla polen taşıyan bir diğer yaygın alerjen kaynağıdır.
- Guatamala Çiçeği (Guatemala Grass): İlkbaharda polen uçurmaya başlar. Özellikle tropik ve subtropik bölgelerde alerji yapabilir.
Saman Nezlesi Belirtileri
Saman nezlesinin belirtileri genellikle şunlardır:
- Gözlerde kaşıntı ve sulanma
- Burun akıntısı ya da tıkanıklığı
- Hapşırma
- Boğazda kaşıntı
- Halsizlik
Bahar Alerjisi Tepkimelerinden Nasıl Korunabiliriz?
Saman nezlesi olanlar için bazı önlemler almak mümkündür:
- Polen yoğunluğunun yüksek olduğu günlerde dışarıda geçirilen zamanı sınırlamak
- Ev ve araba pencerelerini kapalı tutmak
- Dışarıdan geldikten sonra giysileri değiştirmek ve duş almak
- Hava durumu raporlarından polen yoğunluğunu takip etmek
- Açık alanlarda cerrahi maske kullanmak
- Güneş gözlüğü takmak
Saman nezlesi, birçok insan için bahar ve yaz aylarını zorlaştıran bir durumdur. Ancak, hangi bitkilerin polenlerine karşı hassas olduğunuzu bilmek ve alınabilecek önlemler hakkında bilgi sahibi olmak, bu mevsimleri daha rahat geçirmenize yardımcı olabilir. Polenler küçük olabilir, ama etkileri büyük olabilir! Bu nedenle, alerji mevsiminde sağlığınıza daha fazla dikkat etmek ve gerektiğinde bir alerji ve immünoloji uzmanından yardım almak önemlidir.